Ks. Władysław Derunow (ur. 1961, Lwów) uczęszczał do polskiej szkoły we Lwowie, w 1989 w Rydze przyjął święcenia kapłańskie. Opowiada o trudnościach, jakie spotykały katolików na sowieckiej Ukrainie i o dzisiejszej sytuacji Polaków we Lwowie.
[00:00:06] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1961 r. we Lwowie.
[00:00:14] Rodzina mieszkała w sąsiedztwie lwowskiej katedry – wychowanie w duchu patriotycznym i religijnym, boh. chodził do polskiej szkoły. Tajne przygotowywanie dzieci do I Komunii Św. – zajęcia prowadziła Jadwiga Zappe, pani Wisia, dzieci egzaminował ksiądz Rafał Kiernicki. Ukrywane życie religijne Polonii w Związku Radzieckim, rola kobiet – ręczne przepisywanie katechizmu.
[00:04:22] Prof. Panek przyjął do domu księdza Kiernickiego, gdy wypuszczono go z więzienia. Siostry Pankówny organizowały sprzątanie Cmentarza Łyczakowskiego. Boh. grywał w jasełkach wystawianych w mieszkaniu Jadwigi Zappe. Sytuacja osób wyznania grekokatolickiego we Lwowie – msze w katedrze odprawiane przez księdza Kiernickigo.
[00:08:18] Na przełomie lat 50. i 60. ksiądz Kiernicki był pozbawiony prawa posługi duszpasterskiej. Kościół na Ukrainie nie miał swoich hierarchów – związki z kościołem w Polsce. Księdza ze Stryja ukarano za odprawienie mszy dla grekokatolików. W latach 80. na Ukrainę przyjeżdżali księża z Łotwy, którzy obejmowali parafie. Ograniczanie przez władze działalności kościoła – sprzedaż palm poza kościelnym terenem, pomoc wiernych – rady parafialne.
[00:13:30] Zakaz działalności na zewnątrz kościoła obchodzono urządzając procesje w środku. Ludzie z okolicznych wsi przyjeżdżali na dwie msze do katedry, by wysłuchać kazania opartego na ewangelii oraz tematycznego. Genowefa Pszoniak została oskarżona o uczenie dzieci religii i musiała podjąć pracę w cegielni. Sytuacja Polaków w Mościskach – powstanie polskiej szkoły. [+]
[00:16:38] Boh. ukończył polską szkołę im. Wandy Wasilewskiej, w której uczyli przedwojenni nauczyciele, m.in. Krystyna Łukianowicz. W szkole językiem wykładowym był polski, uczono też angielskiego i rosyjskiego. Namawianie dzieci do wstępowania do komsomołu – boh., wzorem starszego brata Celestyna, odmówił wstąpienia do organizacji. Służba wojskowa, stosunek do Polaków i katolików.
[00:23:00] Boh. służył w wojsku w Berdyczowie i w okolicach Odessy, gdzie poznał innych Polaków, m.in. Czesława Puzynę z Grodzieńszczyzny.
[00:24:12] Po odbyciu służby wojskowej boh. jeździł do księdza Jana Olszańskiego, który w Mańkowcach odprawiał nocne, tajne msze święte. Powody wyboru uczelni na Litwie – boh. dostał się na zaoczne studia w Instytucie Pedagogicznym. Blokowanie przez władze przyjęć do seminarium. Na Litwie, u księży Marianów, działało seminarium podziemne, ale je wykryto. Boh. wybrał oficjalne seminarium w Rydze – powołania z Lwowskiego. [+]
[00:30:48] Prymicje młodych księży, tajne nauczanie ministrantów, lektorów i chorążanek. Wyjazd do Rygi na święcenia księdza Ludwika Marko – pytanie w kasie biletowej o powód masowego wyjazdu do Rygi. W Rydze księża mogli chodzić w sutannach – siostry jadące na święcenia brata boh. przebrały się w pociągu w habity. [+]
[00:33:10] Seminarium w Rydze, jako jedyne na terenie ZSRR, przyjmowało kandydatów spoza Łotwy. Klerycy seminarium w Kownie musieli znać język litewski. W Rydze wykłady były po łotewsku, ale też po polsku i po rosyjsku. Profesorem teologii moralnej był ksiądz Wiktor Pentiusz, wieloletni więzień łagrów. Represje wobec księży w okresie powojennym. Organizacja wykładów w seminarium. Ksiądz Julian Vaivods pojechał do Rzymu i wrócił jako biskup. [+]
[00:39:58] Zmiany w kościele w czasach pieriestrojki – zalecenia dla księży w duchu ekumenizmu. Wielu księży z Ukrainy ukończyło ryskie seminarium. Tajna działalność księży w Związku Radzieckim – posługa kapłańska księdza Albinasa w Karagandzie. Ksiądz Merkis był nauczycielem matematyki, ukończył tajne seminarium na Litwie i pracował w parafii w Greczanach.
[00:44:27] Brat boh., Celestyn Derunow, jest księdzem w Rosji. Ks. Jan Olszański został wyrzucony z Gródka Podolskiego i przez 20 lat był w Mańkowcach – jego postawa, gdy zaistniała możliwość objęcia większej parafii. Szykany wobec księży, wymogi stawiane przez władze. Obchodzenie przepisów przez ksiądza Władysława Wanagsa.
[00:48:55] Ksiądz Rafał Kiernicki załatwił objęcie przez boh. wikariatu we lwowskiej katedrze w 1989 r. – trudności posługi kapłańskiej w rodzinnej parafii – napomnienia parafianek, zmiany po pieriestrojce. Odzyskanie kościoła w Kamionce Buskiej i innych miejscowościach. [+]
[00:55:21] Sylwetka księdza Rafała Kiernickiego i jego posługi kapłańskiej w katedrze we Lwowie. Tajna działalność duszpasterska na terenie Ukraińskiej SRR. Wspomnienie lekarza Henryka Mosinga, potajemnie wyświęconego na księdza. [+]
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..