Derunow Władysław
Ks. Władysław Derunow (ur. 1961, Lwów) uczęszczał do polskiej szkoły we Lwowie, w 1989 w Rydze przyjął święcenia kapłańskie. Opowiada o trudnościach, jakie spotykały katolików na sowieckiej Ukrainie i o dzisiejszej sytuacji Polaków we Lwowie.
[00:00:06] Autoprezentacja boh. urodzonego w 1961 r. we Lwowie.
[00:00:14] Rodzina mieszkała w sąsiedztwie lwowskiej katedry – wychowanie w duchu patriotycznym i religijnym, boh. chodził do polskiej szkoły. Tajne przygotowywanie dzieci do I Komunii Św. – zajęcia prowadziła Jadwiga Zappe, pani Wisia, dzieci egzaminował ksiądz Rafał Kiernicki. Ukrywane życie religijne Polonii w Związku Radzieckim, rola kobiet – ręczne przepisywanie katechizmu.
[00:04:22] Prof. Panek przyjął do domu księdza Kiernickiego, gdy wypuszczono go z więzienia. Siostry Pankówny organizowały sprzątanie Cmentarza Łyczakowskiego. Boh. grywał w jasełkach wystawianych w mieszkaniu Jadwigi Zappe. Sytuacja osób wyznania grekokatolickiego we Lwowie – msze w katedrze odprawiane przez księdza Kiernickigo.
[00:08:18] Na przełomie lat 50. i 60. ksiądz Kiernicki był pozbawiony prawa posługi duszpasterskiej. Kościół na Ukrainie nie miał swoich hierarchów – związki z kościołem w Polsce. Księdza ze Stryja ukarano za odprawienie mszy dla grekokatolików. W latach 80. na Ukrainę przyjeżdżali księża z Łotwy, którzy obejmowali parafie. Ograniczanie przez władze działalności kościoła – sprzedaż palm poza kościelnym terenem, pomoc wiernych – rady parafialne.
[00:13:30] Zakaz działalności na zewnątrz kościoła obchodzono urządzając procesje w środku. Ludzie z okolicznych wsi przyjeżdżali na dwie msze do katedry, by wysłuchać kazania opartego na ewangelii oraz tematycznego. Genowefa Pszoniak została oskarżona o uczenie dzieci religii i musiała podjąć pracę w cegielni. Sytuacja Polaków w Mościskach – powstanie polskiej szkoły. [+]
[00:16:38] Boh. ukończył polską szkołę im. Wandy Wasilewskiej, w której uczyli przedwojenni nauczyciele, m.in. Krystyna Łukianowicz. W szkole językiem wykładowym był polski, uczono też angielskiego i rosyjskiego. Namawianie dzieci do wstępowania do komsomołu – boh., wzorem starszego brata Celestyna, odmówił wstąpienia do organizacji. Służba wojskowa, stosunek do Polaków i katolików.
[00:23:00] Boh. służył w wojsku w Berdyczowie i w okolicach Odessy, gdzie poznał innych Polaków, m.in. Czesława Puzynę z Grodzieńszczyzny.
[00:24:12] Po odbyciu służby wojskowej boh. jeździł do księdza Jana Olszańskiego, który w Mańkowcach odprawiał nocne, tajne msze święte. Powody wyboru uczelni na Litwie – boh. dostał się na zaoczne studia w Instytucie Pedagogicznym. Blokowanie przez władze przyjęć do seminarium. Na Litwie, u księży Marianów, działało seminarium podziemne, ale je wykryto. Boh. wybrał oficjalne seminarium w Rydze – powołania z Lwowskiego. [+]
[00:30:48] Prymicje młodych księży, tajne nauczanie ministrantów, lektorów i chorążanek. Wyjazd do Rygi na święcenia księdza Ludwika Marko – pytanie w kasie biletowej o powód masowego wyjazdu do Rygi. W Rydze księża mogli chodzić w sutannach – siostry jadące na święcenia brata boh. przebrały się w pociągu w habity. [+]
[00:33:10] Seminarium w Rydze, jako jedyne na terenie ZSRR, przyjmowało kandydatów spoza Łotwy. Klerycy seminarium w Kownie musieli znać język litewski. W Rydze wykłady były po łotewsku, ale też po polsku i po rosyjsku. Profesorem teologii moralnej był ksiądz Wiktor Pentiusz, wieloletni więzień łagrów. Represje wobec księży w okresie powojennym. Organizacja wykładów w seminarium. Ksiądz Julian Vaivods pojechał do Rzymu i wrócił jako biskup. [+]
[00:39:58] Zmiany w kościele w czasach pieriestrojki – zalecenia dla księży w duchu ekumenizmu. Wielu księży z Ukrainy ukończyło ryskie seminarium. Tajna działalność księży w Związku Radzieckim – posługa kapłańska księdza Albinasa w Karagandzie. Ksiądz Merkis był nauczycielem matematyki, ukończył tajne seminarium na Litwie i pracował w parafii w Greczanach.
[00:44:27] Brat boh., Celestyn Derunow, jest księdzem w Rosji. Ks. Jan Olszański został wyrzucony z Gródka Podolskiego i przez 20 lat był w Mańkowcach – jego postawa, gdy zaistniała możliwość objęcia większej parafii. Szykany wobec księży, wymogi stawiane przez władze. Obchodzenie przepisów przez ksiądza Władysława Wanagsa.
[00:48:55] Ksiądz Rafał Kiernicki załatwił objęcie przez boh. wikariatu we lwowskiej katedrze w 1989 r. – trudności posługi kapłańskiej w rodzinnej parafii – napomnienia parafianek, zmiany po pieriestrojce. Odzyskanie kościoła w Kamionce Buskiej i innych miejscowościach. [+]
[00:55:21] Sylwetka księdza Rafała Kiernickiego i jego posługi kapłańskiej w katedrze we Lwowie. Tajna działalność duszpasterska na terenie Ukraińskiej SRR. Wspomnienie lekarza Henryka Mosinga, potajemnie wyświęconego na księdza. [+]
more...
less