Stefan Krawczyk (ur. 1938, Warszawa) wspomina okupację niemiecką widzianą oczami dziecka, Powstanie Warszawskie, wysiedlenie z miasta i powrót w 1945 roku oraz dzieciństwo w odbudowującym się mieście. Opowiada też o ojcu, wywiezionym na Syberię, i jego losach w Armii Andersa.
Streszczenie relacji (UWAGA: czasy wg plików oryginalnych, a nie zmontowanej relacji!) CAM_1_C0000
[00:00:35] opis rodziny, rodzice mieszkali i pracowali w Warszawie. Ojca poznał w wieku 10 lat.
[00:03:47] opis pracy ojca przed wojną.
[00:05:00] ojciec w Armii Andersa.
[00:05:25] mieszkanie przed wojną, po upadku powstania warszawskiego wysiedlenie.
[00:06:02] obok domu rodzinnego wybuchła bomba, wszyscy udali się do piwnic.
[00:07:17] wysiedlenie, Niemcy zabierali wszystkie rzeczy, ocalała obrączka, którą matka włożyła do kieszonki boh.
[00:09:08] stos z ludzkich ciał, przed bramą elektrowni kilka ciał złożonych na sobie.
[00:10:01] transport do Pruszkowa.
[00:10:33] obóz przejściowy w Pruszkowie, trafia tam matka, boh.i jego brat.
[00:13:22] wieś Mnin [woj. świętokrzyskie], boh.widzi trupa, strzały. Stryj zrobił chodaki z drewna.
[00:15:33] mama wróciła do Warszawy, domu rodzinnego już nie było.
[00:16:15] przeprowadzka do Rzychlina (powiat kutnowski) do ciotki i wuja. Rozpoczęcie edukacji.
CAM_1_C0001
[00:00:37] opis dzieciństwa w Rzychlinie, zabawy na jabłoniach.
[00:02:10] powrót do Warszawy z matką, bratem i kuzynem. Poszukiwania lokum w zniszczonej Warszawie. Za cukierki nawoływał klientów przewozów.
[00:07:05] szkoła podstawowa, uczęszcza do szkoły przy ul. Drewnianej (kostka na ulicy była drewniana).
[00:09:10] powrót ojca, matka poszukiwała go przez Caritas. Obawa ojca przed powrotem spowodowana aresztowaniem działaczy AK. Ojciec przywiózł słodycze.
[00:11:25] zabawy, majsterkowanie, robienie proc.
[00:13:45] powrót ojca, kontynuacja.
[00:15:05] mieszkanie.
[00:16:02] szkoła przy Drewanianej.
[00:16:40] pochody 1-majowe.
[00:17:01] śmierć Stalina, „każdy musiał płakać”.
[00:18:35] praca ojca .
[00:19:50] milicja – masowe pobicia „tłukła każdego jak leci”.
[00:20:40] jazda tramwajem.
[00:22:03] powrót ojca.
[00:22:37] wojenna historia ojca: gdy pojechał w rodzinne strony na handel, został zatrzymany przez Rosjan jako szpieg i wywieziony na Syberię. Z armią Andersa opuścił ZSRR, walczył pod Monte Cassino.
CAM_1_C0002 [00:03:41] po powrocie ojciec przywiózł z Anglii skrzynię po amunicji, a w niej płaszcz oraz łóżko.
[00:05:14] szlak, którym podążał ojciec z Armią Andersa, listy ojca, zapiski.
[00:07:13] odnalezienie się ojca w nowej rzeczywistości, zniszczona Warszawa, sadzenie drzew.
[00:08:55] listy od ojca: dopytywał, czy wracać do Polski, czy nie, wahanie.
[00:11:35] służba wojskowa boh. - pan Stefan służył w marynarce wojennej przez 3 lata.
[00:12:00] bezproblemowy powrót ojca do pracy.
[00:13:38] służba wojskowa boh. w marynarce wojennej na Helu. Służył na okręcie, na którym gościli m.in. Władysław Gomółka, Józef Cyrankiewicz, Marian Spychalski, Nikita Chruszczow.
[00:15:37] historia kuzyna.
[00:16:07] rodzina Baumów - po wojnie zostali w Polsce.
[00:17:40] zakończenie wojny: byli wtedy na wsi, boh. nie przypomina sobie wyraźnego oznajmienia końca wojny.
[00:20:45] w czasie powstania warszawskiego choroba - trudne warunki, zachorowali na czerwonkę. Snajperzy strzelali „jak do kaczek”.
[00:22:00] wybuch powstania warszawskiego, samego powstania boh. nie pamięta.
CAM_1_C0003
[00:00:01] okupacyjna rzeczywistość, strzały, przechodzenie przez elektrownię.
[00:02:06] finanse rodziny, dom utrzymywała matka, rodzina w Warszawie.
[00:05:20] kontynuacja opowieści o ojcu.
[00:16:06] „techniczny” zawód pana Stefana, opis technologii, różnica między nowoczesnym sprzętem a starym.
[00:21:00] gdyby wojny nie było - wywody na temat historii.
[00:22:50] przejście na emeryturę, aktywność na emeryturze, opis dzieci i wnucząt.
[00:26:27] opis ojca (kontynuacja).
[00:27:30] stan wojenny, opis sytuacji rodzinnej, śmierć żony.
CAM_1_C0004 [00:03:55] postać matki.
więcej...
mniej
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Warszawie
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Pon. - Pt. 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Wt. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji
W Archiwum Instytutu Pileckiego gromadzimy i udostępniamy dokumenty w wersji cyfrowej. Zapisane są w nich losy obywateli polskich, którzy w XX wieku doświadczyli dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. Pozyskujemy kopie cyfrowe dokumentów, których oryginały znajdują się w zbiorach wielu instytucji polskich i zagranicznych, m.in.: Bundesarchiv, United Nations Archives, brytyjskich National Archives i polskich archiwów państwowych. Budujemy w ten sposób centrum wiedzy i ośrodek kompleksowych badań nad II wojną światową i podwójną okupacją w Polsce. Dla naukowców, dziennikarzy, ludzi kultury, rodzin ofiar i świadków zbrodni oraz wszystkich innych zainteresowanych historią.
Portal internetowy archiwum.instytutpileckiego.pl prezentuje pełny katalog naszych zbiorów. Pozwala się po nich poruszać z wykorzystaniem funkcji pełnotekstowego przeszukiwania dokumentów. Zawiera także opisy poszczególnych obiektów. Z treścią dokumentów zapoznać się można tylko w czytelniach Biblioteki Instytutu Pileckiego w Warszawie i w Berlinie, w których nasi pracownicy służą pomocą w przypadku pytań dotyczących zbiorów, pomagają użytkownikom w korzystaniu z naszych katalogów internetowych, umożliwiają wgląd do materiałów objętych ograniczeniami dostępności.
Niektóre dokumenty, np. te pochodzące z kolekcji Bundesarchiv czy Ośrodka Karta, są jednak objęte ograniczeniami dostępności, które wynikają z umów między Instytutem a tymi instytucjami. Po przybyciu do Biblioteki należy wówczas dopełnić formalności, podpisując stosowne oświadczenia, aby uzyskać dostęp do treści dokumentów na miejscu. Informacje dotyczące ograniczeń dostępu są zawarte w regulaminie Biblioteki. Przed wizytą zachęcamy do zapoznania się z zakresem i strukturą naszych zasobów archiwalnych, bibliotecznych i audiowizualnych, a także z regulaminem[hiperłącze] pobytu i korzystania ze zbiorów.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z naszych zbiorów zapraszamy do siedziby Instytutu Pileckiego przy ul. Stawki 2 w Warszawie. Biblioteka jest otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–15.00. Przed wizytą należy się umówić. Można to zrobić, wysyłając e-mail na adres czytelnia@instytutpileckiego.pl lub dzwoniąc pod numer (+48) 22 182 24 75.
Biblioteka Instytutu Pileckiego w Berlinie znajduje się przy Pariser Platz 4a. Jest otwarta od wtorku do piątku w godzinach 10.30–17.30. Wizytę można odbyć po wcześniejszym umówieniu się, wysyłając e-mail na adres bibliothek@pileckiinstitut.de lub dzwoniąc pod numer (+49) 30 275 78 955.
Prosimy zapoznać się z polityką prywatności. Korzystanie z serwisu internetowego oznacza akceptację jego warunków.