Krzysztof Fryjewicz (ur. 1944, Zakopane), mąż Anny Fryjewicz, działacz NSZZ „Solidarność” w hotelu „Kasprowy” w Zakopanem. Opowiada o początkach „Solidarności” na Podhalu oraz pobycie w ośrodku internowania w Załężu koło Rzeszowa.
[00:00:09] Rodzina przybyła ze Wschodu przed wojną, boh. ukończył szkołę podstawową i średnią. Praca w Zakładzie Tektury w Białym Dunajcu, potem w nowo wybudowanym hotelu „Kasprowy” (1973-73, budowali Jugosłowianie) – do 1982 r. Narodziny „S” w „Kasprowym” w 1980 r. Podsłuchiwanie rozmów telefonicznych na Wybrzeżu latem 1980 r.
[00:03:06] Zebranie władz związku branżowego w „Kasprowym”, decyzja o utworzeniu NSZZ „Solidarność” z inicjatywy żony boh. Wybór tymczasowej komisji zakładowej, wybór żony na przewodniczącej. Odmowa żony udziału we władzach hotelu. Dużo osób wyższego szczebla w „S”.
[00:07:02] Wybory do komisji zakładowej – boh. zajmował się kolportażem i organizacją strajków – ulotki informacyjne dla gości hotelowych. Pierwszy strajk trwał godzinę. Obserwacja przez służby i dyrekcję. [+]
[00:10:38] Próby utrudniania działalności „S”. Strajk 4-godzinny, rozmowa u dyrektora, drukowanie prasy związkowej.
[00:17:30] List od [Stefana] Bratkowskiego kolportowany w hotelu. Regularny nasłuch Radia Wolna Europa, aktualne informacje z kraju. Sygnał przed 13 grudnia [1981], wizyta sąsiada.
[00:21:42] 13 grudnia [1981] łomot do drzwi nad ranem, niepokojące zachowanie psa, „listonosz z depeszą”. Poinformowanie znajomych przez telefon (Józef Bukowski).
[00:24:45] Niszczenie materiałów, palenie dokumentów w kotle grzewczym. Milicjant w mundurze u drzwi, wezwanie na komendę. Znajomy Rysiu – ubek z hotelu „Kasprowy”. Informacja o stanie wojennym. Telefon do sąsiadki.
[00:29:50] Po powrocie z internowania boh. dowiedział się o dalszym biegu wydarzeń z relacji sąsiadki. Wyrąbanie drzwi siekierą, wpadnięcie milicji do domu. [+]
[00:33:38] W grupie zatrzymujących był kolega z lat szkolnych. Pogryzienie dowódcy Jasińskiego przez psa.
[00:36:00] Rozmowa z ubekiem w samochodzie. Przesłuchanie przez Ryszarda Jasińskiego.
[00:40:20] Spotkanie zatrzymanego Jerzego Zacharko, przewiezienie do Nowego Targu, droga ciężarówką-więźniarką.[+]
[00:45:20] Zakwaterowanie. Przemówienie Wojciecha Jaruzelskiego. Ciasna cela pełna starszych osób, m.in. lekarz Mroczka z Nowego Targu.
[00:48:04] Przed stanem wojennym odbywały się protesty w różnych zakładach, m.in. w zakładzie karnym, gdzie więźniowie protestowali na kominie – tam trafił boh. (Załęże). Spacerniki przykryte siatką stalową. Zabawy: piłka szmacianka, bałwan w ciemnych okularach.
[00:51:34] Przesłuchanie. Wieczory w obozie, nocne śpiewania. Pierwsza msza w obozie nagłośniona. Biskup, spowiedź. Śpiewanie kolęd i pieśni kościelnych z przerobionymi tekstami, akustyka, płaczący zomowcy pod ścianami. [++]. [00:58:55] Uroczystości na zamku w Wiśniczu. Niesnaski między osadzonymi z Wiśnicza a klawiszami. Post Daniela w Konstancinie. Komunikaty radiowe z „kołchoźników”, wiadomości z kopalni „Wujek”, próby nawiązania kontaktu ze światem zewnętrznym.
[01:02:59] Przesłuchania boh., „haniebne” działania władz w kopalni „Wujek”. Wyjście z internowania, urlop, ograniczenia w pracy, „tajna kancelaria”, pistolet Hilti do wstrzeliwania kołków. [+]
[00:06:45] Po 13 grudnia upadł duch społeczeństwa. „Solidarność” powstała, bo taka była potrzeba społeczna.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.