Helena Brodzka (ur. 1940, Swojczany) po ukończeniu szkoły podstawowej w rodzinnej miejscowości uczyła się w Liceum Pedagogicznym w Gliwicach. Po maturze podjęła pracę jako nauczycielka w szkole podstawowej w Domaszkowie k/Bystrzycy Kłodzkiej. W 1972 r. przeprowadziła się z rodziną do Zagorzyc, gdzie została kierowniczką Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego. Helena Brodzka ukończyła pedagogikę specjalną oraz opiekuńczo-wychowawczą na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Była dyrektorką szkoły specjalnej przy Domu Pomocy w Miechowie, potem pracowała w Inspektoracie Oświaty. Założyła Ośrodek Rehabilitacyjno-Wychowawczy dla dzieci upośledzonych i kierowała miechowskim Domem Dziecka. Mieszka w Miechowie.
00:00:15 Autoprezentacja boh. urodzonej w Swojczanach w 1940 r.
00:00:35 Boh. ukończyła Liceum Pedagogiczne w Gliwicach. Dzieciństwo na wsi, w domu, w którym panowały surowe zasady. Kryterium wyboru miejsca pracy w Kotlinie Kłodzkiej – reakcja rodziców. Wyjazd do Bystrzycy.
00:07:42 Wrażenia po przyjeździe do miasta. Pierwszą noc boh. spędziła na komendzie milicji, ponieważ bała się spać w budynku przedszkola, w którym „straszyło”. [+]
00:10:13 Spotkanie z inspektorem szkolnym – wyjazd do szkoły w Domaszkowie, powitanie przez mieszkańców. W klasie boh. były upośledzone i zaniedbane dzieci. Praca z dziećmi, kontakty z rodzicami. Traktowanie nauczycieli przez mieszkańców wsi.
00:15:31 Boh. uczyła wychowania fizycznego – powody produkcji wybrakowanych podrobów w położonym naprzeciwko szkoły zakładzie masarskim. Boh. w ramach spółdzielni nauczycielskiej organizowała zaopatrzenie dla kolegów. Udział w wiejskich zabawach.
00:18:40 Nauczycielom nie wolno było chodzić do spowiedzi – obchodzenie zakazu. Postawa kierownika szkoły, który wcześniej opracował w YMCA. Powody, dla których pies kierownika szkoły stracił apetyt. Matka boh. była przeciwna jej małżeństwu z Brodzkim, który pochodził zza Buga.
00:22:46 Boh. pracowała w Domaszkowie przez 11 lat. W zajmowanym mieszkaniu były rzeczy pozostawione przez Niemców, którzy wyjeżdżając zostawili kobyłę „Ritę”. Odwiedziny wnuków niemieckich właścicieli – ich wzruszenie na widok konia. [+]
00:25:53 Brak ogrodzeń i kłótni o miedzę. Mieszkańcy wsi nie remontowali domów. Wspomnienie teścia Jana Brodzkiego. Obchodzenie Bożego Narodzenia przez repatriantów zza Buga – wspólne święta kilkunastu rodzin, wspominanie pozostawionych domów i zdarzeń na Wołyniu podczas wojny, tęsknota za rodzinnymi stronami. Zachowanie repatriantów. Autentyzm filmu „Sami swoi”, który oglądano w objazdowym kinie. [+]
00:33:26 Charakterystyka dzieci repatriantów. [+]
00:35:32 W 1972 r. boh. wyjechała w rodzinne strony, gdzie pracowała jako kierowniczka Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Zagorzycach. Studia na Uniwersytecie Śląskim. Boh. założyła szkołę specjalną przy Domu Pomocy w Miechowie, potem pracowała jako inspektor oświaty – wykonane zadania: centralne ogrzewanie w szkołach, przebudowa sanitariatów. Boh. założyła Ośrodek Rehabilitacyjno-Wychowawczy dla dzieci upośledzonych – działalność ośrodka. Organizacja „Dni Godności”. Po buncie wychowanków Domu Dziecka boh. została jego kierowniczką.
00:42:22 Przyjazd do Domaszkowa, droga ze stacji do wsi, życie mieszkańców. We wsi mieszkały trzy niemieckie rodziny oraz Niemcy, którzy ukrywali swoje pochodzenie. Kierownik szkoły przestrzegał przed ludźmi, którzy mieli w domach broń.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.