Jan Kazimierz Warchoł (ur. 1930, Zwoleń) dzieciństwo i młodość spędził w Zwoleniu, gdzie w 1949 roku zdał maturę. W tym czasie należał również do Związku Harcerstwa Polskiego. W latach 1950-54 studiował na Wydziale Mechanizacji Rolnictwa Politechniki Warszawskiej. Następnie wraz z otrzymaniem nakazu pracy pracował w Państwowych Ośrodkach Maszynowych na terenie województwa kieleckiego, a potem radomskiego. Pan Jan był w nieco słabszej kondycji w związku z Tym w swoich wypowiedziach starał się być zwięzły i precyzyjny. Przy nagraniu obecna była jego żona Halina Warchoł.
[00:00:06] Prezentacja, rodzice byli nauczycielami w szkole w Zwoleniu. Dzieciństwo przed wojną, edukacja w szkole powszechnej.
[00:03:50] O wybuchu wojny usłyszeli w radio, gdy jedli śniadanie.
[00:04:16] Przed wybuchem wojny boh. wraz z bratem wykopali schron.
[00:05:00] Bombardowanie Zwolenia, pożary w mieście. Ojciec wraz z mamą zaszyli w spodniach boh. 200 zł na wszelki wypadek.
[00:05:51] Ucieczka ze Zwolenia na zachód do brata ojca, płonąca ulica Radomska.
[00:06:36] Podczas nalotów rodzina ukrywała się w kartoflisku. Leżąc w kartoflach, boh. patrzył w górę na niebo.
[00:08:58] Zwoleń po bombardowaniu, rynek i część ul. Radomskiej spalone. W ogrodzie duży lej po bombie.
[00:10:17] Rozstrzeliwanie Żydów nocą, za stodołą, rano widok rozlanej krwi. Żydzi pochowani w miejscu rozstrzelania. Żandarm zganiał wszystkich ludzi na rynek. Brat boh. musiał zakopywać rozstrzelanych
[00:13:10] Oficer Woźniak, którego Niemcy zabrali z domu pana Jana do Oświęcimia. Był pierwszym dowódcą ruchu oporu
[00:14:40] Życie pod okupacją, pierwszy rok bardzo trudny, braki żywności, jadło się chleb z olejem i cebulą
[00:15:30] Rodzice mieli chałupę, w której mieszkało kilka rodzin żydowskich. Dobre stosunki. Boh. pasał krowy z Żydem z Warszawy, który imponował mu wiedzą.
[00:18:05] Dom boh. stał na skraju getta. Kiedy zabierali Żydów, nie pozwalali wychodzić z domu. Granatowa policja.
[00:21:15] Nadchodzący front. Sąsiad o poglądach komunistycznych, jego synów zabili Niemcy, a jego córka była milicjantką.
[00:25:23] Oddział „Zagończyka” 1946, spotkanie z harcerzami, strzały Rosjan. Pobicie boh. kolbą karabinu przez Rosjanina.
[00:33:00] Podczas wizyty u lekarza w Radomiu boh. widział trumny z Rosjanami.
[00:36:33] Wycofywanie się Niemców, rodzina uciekła pod las suski (koło Suchej). Atak radzieckiej artylerii, w chałupę boh. trafiły kule.
[00:39:00] Rosjanie zabierali wszystko, co było w domu boh. do jedzenia.
[00:42:30] Strach przed Niemcami, na dachu siedziby żandarmerii niemieckiej był punkt obserwacyjny, w którym siedział wartownik z karabinem.
[00:45:35] naloty na Zwoleń [w 1939], bombardowania, śmierć znajomych boh. Pierwsi Niemcy w Zwoleniu, pojedynki powietrzne samolotów - leciały jeden za drugim.
[00:50:50] Po wojnie edukacja oraz działalność w harcerstwie. Przysięga harcerska przy murze rozstrzelanych.
[00:53:00] Kulesza wyjechał do Radomia.
[55:10] lata stalinowskie, najlepszy kolega, z którym korespondował boh. W pewnym momencie kolega przepadł.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.