Olga Morawska z d. Koss (ur. 1930, Kraków) pochodzi z rodziny inteligenckiej, ojciec był historykiem prawa, sekretarzem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, matka nauczycielką filozofii i geografii w liceum. Latem 1938 roku rodzina Kossów przeprowadziła się z Krakowa do Lwowa. Podczas wojny ojciec, oficer rezerwy, został internowany na Węgrzech w obozie w Pesthidegkút (obecnie dzielnica Budapesztu). W grudniu 1939 roku zmarła matka, Olga Morawska zamieszkała u znajomych. Przed Bożym Narodzeniem 1943 roku ojciec sprowadził czwórkę dzieci na Węgry (najmłodsza córka, Wiesława, pozostała we Lwowie). Olga Morawska podjęła naukę w polskiej szkole w Balatonboglár, w marcu 1944 rozpoczęła się niemiecka okupacja Węgier i szkołę zamknięto. W sierpniu 1945 roku rodzina wróciła do Krakowa. Olga Morawska zdała maturę w Szczecinie. Po ukończeniu historii sztuki na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu pracowała do emerytury w Muzeum Narodowym w Krakowie.
[00:00:08] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1930 r. w Krakowie.
[00:00:25] Ojciec był Sekretarzem Akademii Sztuk Pięknych i rodzina mieszkała w mieszkaniu służbowym na terenie uczelni. Wspomnienie pogrzebu Marszałka Piłsudskiego, oglądanego z okien mieszkania – koń idący za trumną [pani podkreśla, że to Kasztanka, ale ta padła w 1927 r.]. W Krakowie boh. rozpoczęła edukację w prywatnej szkole, w drugiej klasie uczyła się u Sióstr Urszulanek – przeprowadzka do Lwowa. Zaskoczenie z powodu wybuchu wojny.
[00:03:54] Choroba matki – próby leczenia. W tym czasie ojciec był internowany na Węgrzech, po śmierci matki udało się przewieźć czwórkę dzieci na Węgry. Podróż pociągiem specjalnym, którym jechali urlopowani na święta wojskowi. Dzieci jechały w wagonie sypialnym – brak kontroli na granicy. Po świętach spędzonych z ojcem dzieci zostały przewiezione do Balatonboglár, gdzie było polskie gimnazjum i liceum – pobyt w internacie. Najstarsza siostra znała niemiecki i załatwiała sprawy dotyczące rodzeństwa. Atmosfera w Balatonboglár. [+]
[00:12:00] Po wojnie rodzina przyjechała do Krakowa. Boh. mieszkała we Wrocławiu i Szczecinie – tu zdała maturę. Po ukończeniu historii sztuki pracowała w Muzeum Narodowym w Krakowie – początki w muzeum, warunki pracy i atmosfera w placówce, w której boh. doczekała emerytury. Najcenniejsze obrazy w kolekcji muzealnej.
[00:22:28] W Balatonboglár były polskie szkoły. Zachowanie Węgrów wobec Polaków. Powody powrotu do Polski. Wspomnienie pogrzebu Marszałka Piłsudskiego oglądanego z okien mieszkania. Losy boh. po wojnie – edukacja i praca w Muzeum Narodowym w Krakowie. Odejście na emeryturę w wielu 60 lat – udział w wernisażach.
[00:28:16] Najmłodsza siostra Wiesława została z opiekunami w Polsce, na Węgry pojechała czwórka rodzeństwa. Podróż wagonem sypialnym pociągu specjalnego, którym jechali oficerowie. Serdeczny stosunek Węgrów do boh. i rodzeństwa. Tablice pamiątkowe w kościele oraz na budynku dawnej szkoły w Balatonboglár. Incydent podczas pływania w Balatonie – uratowanie boh. i koleżanki. Spędzanie czasu nad jeziorem – rejsy statkiem.
[00:37:12] Sytuacja po śmierci matki – boh. zajęła się rodzina Kryweńczyków, pani Kryweńczyk była higienistką w szkole. Wspomnienie pobytu w Balatonboglár. Podczas podróży pociągiem nad dziećmi czuwała konduktorka, na dworcu w Budapeszcie czekała pani z Komitetu Polskiego – wrażenia po przyjeździe na Węgry, wdzięczność wobec Węgrów.
[00:44:55] Dokument, z którym boh. przekroczyła granicę w grudniu 1943 r. Boh. przyjaźniła się z Krystyną Sławik, córką Henryka Sławika.
mehr...
weniger
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Mo. - Fr. 9:00 - 15:00 Uhr
(+48) 22 182 24 75
Bibliothek des Pilecki-Instituts in Berlin
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
Diese Seite verwendet Cookies. Mehr Informationen
Das Archiv des Pilecki-Instituts sammelt digitalisierte Dokumente über die Schicksale polnischer Bürger*innen, die im 20. Jahrhundert unter zwei totalitären Regimes – dem deutschen und sowjetischen – gelitten haben. Es ist uns gelungen, Digitalisate von Originaldokumenten aus den Archivbeständen vieler polnischer und ausländischer Einrichtungen (u. a. des Bundesarchivs, der United Nations Archives, der britischen National Archives, der polnischen Staatsarchive) zu akquirieren. Wir bauen auf diese Art und Weise ein Wissenszentrum und gleichzeitig ein Zentrum zur komplexen Erforschung des Zweiten Weltkrieges und der doppelten Besatzung in Polen auf. Wir richten uns an Wissenschaftler*innen, Journalist*innen, Kulturschaffende, Familien der Opfer und Zeugen von Gräueltaten sowie an alle an Geschichte interessierte Personen.
Das Internetportal archiwum.instytutpileckiego.pl präsentiert unseren Bestandskatalog in vollem Umfang. Sie können darin eine Volltextsuche durchführen. Sie finden ebenfalls vollständige Beschreibungen der Objekte. Die Inhalte der einzelnen Dokumente können Sie jedoch nur in den Lesesälen der Bibliothek des Pilecki-Instituts in Warschau und Berlin einsehen. Sollten Sie Fragen zu unseren Archivbeständen und dem Internetkatalog haben, helfen Ihnen gerne unsere Mitarbeiter*innen weiter. Wenden Sie sich auch an sie, wenn Sie Archivgut mit beschränktem Zugang einsehen möchten.
Teilweise ist die Nutzung unserer Bestände, z. B. der Dokumente aus dem Bundesarchiv oder aus der Stiftung Zentrum KARTA, nur beschränkt möglich – dies hängt mit den Verträgen zwischen unserem Institut und der jeweiligen Institution zusammen. Bevor Sie vor Ort Zugang zum Inhalt der gewünschten Dokumente erhalten, erfüllen Sie bitte die erforderlichen Formalitäten in der Bibliothek und unterzeichnen die entsprechenden Erklärungsformulare. Informationen zur Nutzungsbeschränkung sind in der Benutzungsordnung der Bibliothek zu finden. Vor dem Besuch empfehlen wir Ihnen, dass Sie sich mit dem Umfang und Aufbau unserer Archiv-, Bibliotheks- und audiovisuellen Bestände sowie mit der Besucherordnung und den Nutzungsbedingungen der Sammlung vertraut machen.
Alle Personen, die unsere Bestände nutzen möchten, laden wir in den Hauptsitz des Pilecki-Instituts, ul. Stawki 2 in Warschau ein. Die Bibliothek ist von Montag bis Freitag von 9.00 bis 15.00 Uhr geöffnet. Bitte melden sie sich vor Ihrem Besuch per E-Mail: czytelnia@instytutpileckiego.pl oder telefonisch unter der Nummer (+48) 22 182 24 75 an.
In der Berliner Zweigstelle des Pilecki-Instituts befindet sich die Bibliothek am Pariser Platz 4a. Sie ist von Dienstag bis Freitag von 10.30 bis 17.30 Uhr geöffnet. Ihr Besuch ist nach vorheriger Anmeldung möglich, per E-Mail an bibliothek@pileckiinstitut.de oder telefonisch unter der Nummer (+49) 30 275 78 955.
Bitte lesen Sie unsere Datenschutzerklärung. Mit der Nutzung der Website erklären Sie sich mit ihren Bedingungen einverstanden..