Ludmiła Seredyńska-Iwaniuk (ur. 1937, Lwów) – córka nauczyciela, porucznika rezerwy Michała Seredyńskiego, który we wrześniu 1939 dostał się do sowieckiej niewoli w okolicach Stanisławowa, był jeńcem obozu w Starobielsku i został zamordowany wiosną 1940 w Charkowie. W grudniu 1939 r. urodziła się siostra Ludmiły Seredyńskiej. Podczas okupacji matka wraz córkami mieszkała w Maksymówce oraz Tarnopolu. W 1945 r. rodzina repatriowała się do Zabrza. Ludmiła Seredyńska zdała maturę w 1955 r. i wyjechała do Wrocławia, gdzie studiowała geologię. Pracowała m.in. w Przedsiębiorstwie Geologicznym. Wieloletnia działaczka Stowarzyszenia Dolnośląska Rodzina Katyńska.
[00:00:01] Autoprezentacja boh. urodzonej w 1937 r. we Lwowie.
[00:00:13] Przedstawienie rodziców: Marii i Michała Seredyńskich. Rodzice byli nauczycielami i pracowali w różnych miastach, w 1939 r. mieli zamieszkać razem w Tarnopolu, ale wybuchła wojna. Lato 1939 r. rodzina spędzała w Maksymówce na Podolu – mobilizacja ojca. Zachowanie dwuletniej boh., gdy ojciec odjeżdżał z domu.
[00:02:45] Boh. dowiedziała się od ciotki, że ojciec trafił do niewoli w okolicach Stanisławowa. Kolejarz zaniósł wiadomość rodzinie mieszkającej we Lwowie. Późną jesienią przyszła kartka od ojca, który prosił o ciepłą odzież – trudności z przesłaniem paczki do obozu. Ojciec otrzymał przesyłkę i pytał w liście o paczkę dla kolegi Antoniego Lerchera. [+]
[00:06:40] W grudniu 1939 urodziła się siostra, której nadano imię Ewa na cześć Ukrainki, która uratowała ciężarną matkę podczas bombardowania Tarnopola. Matka pracowała w radzieckiej szkole jako nauczycielka biologii – powody zwolnienia z pracy w czerwcu 1940 r. Po rozmowie z dyrektorem szkoły matka wyjechała do siostry pracującej jako nauczycielka w Kretowcach. Po ostrzeżeniu przez miejscowego chłopaka matka wyjechała do Trembowli. W Kretowcach ukrywało się kilkoro Polaków – korzystne położenie wsi i system ostrzegania. [+]
[00:14:40] W Trembowli mieszkała ciotka i babka, która opuściła majątek w Maksymówce. Po zajęciu terenów przez Niemców rodzina wróciła do Maksymówki – prace gospodarskie wykonywane przez kobiety.
[00:17:55] Ciotki i matka uczyły dzieci mieszkające w domu, ksiądz uczył łaciny. Placówka tajnego nauczania w Maksymówce podlegała Karolowi Wiśniewskiemu z Tarnopola. W pierwszej klasie boh. miała tylko jednego kolegę: Jurka Dębickiego – podręcznik pożyczany przez nauczycielkę.
[00:20:10] Napady banderowców w okolicy – ciotki przyjęły do domu uciekinierów z Wołynia. Po próbie napadu na dom matka wyjechała z córkami do Tarnopola – warunki mieszkaniowe w zniszczonym mieście.
[00:24:22] Wyjazd do Polski w 1945 r. – rodzina zatrzymała się w Zabrzu, tam boh. mieszkała do ukończenia liceum w 1955 r. Środowisko zabrzańskich nauczycieli. Boh. w czasach komuny nie przyznawała do tego, że jej ojciec był więźniem Starobielska. W 1943 r. w gadzinówkach ukazywały się listy zamordowanych oficerów – matka szukała nazwiska ojca. Nadzieje na powrót ojca – matka zmarła w 1976 r i nie dowiedziała się, jakie były jego losy.
[koniec samodzielnej narracji, początek wywiadu – świadek odpowiada na pytania]
[00:27:15] Kartki od ojca ze Starobielska nie zachowały się, ponieważ były przekazywane babce mieszkającej we Lwowie.
[00:28:28] Po wyjeździe zwolnionej z pracy matki dyrektor radzieckiej szkoły zakwaterował w jej mieszkaniu swojego znajomego. Kilka dni po wyjeździe rodziny na wieś do mieszkania przyszło NKWD – odpowiedź lokatora. [+]
[00:30:00] Nadzieje matki, że ojciec żyje. Powojenne poszukiwania przez Czerwony Krzyż, uznanie go za zmarłego.
[00:31:52] Matka pracowała w zabrzańskim gimnazjum. Po przeprowadzce do Wrocławia pracowała w szkole podstawowej. Boh. przyjechała w 1955 r. i studiowała geologię.
[00:34:51] Wieloletnie oczekiwanie na powrót ojca. Boh. unikała rozmów o nim. W latach 70., już po śmierci matki, do domu przyszedł milicjant pytający o ojca.
[00:39:14] Częste zmiany miejsca zamieszkania podczas okupacji. W czasach PRL-u mąż boh. wspomniał o Katyniu podczas prelekcji i został zwolniony z pracy. Rozmowa z ciotką o zdrowiu ojca.
[00:42:06] Dolnośląska Rodzina Katyńska organizowała się w 1989 r., boh. wstąpiła do organizacji w 1990 r. – działalność społeczna. Pierwszy wyjazd do Charkowa w 1991 r. Współczesny stan cmentarza – uroczystości w roku 2018.
[00:48:55] Edukacja boh. podczas okupacji. W 1945 r. w Tarnopolu boh. chodziła na lekcje religii i została dopuszczona do Pierwszej Komunii – pożyczenie sukienki na uroczystość
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.