Niewiadomska Zofia cz. 2
Zofia Niewiadomska z d. Sawicka (ur. 1944, Warszawa) pochodzi z rodziny inteligenckiej o przekonaniach lewicowych. Jej ojciec należał przed wojną do Polskiej Partii Socjalistycznej, zginął w powstaniu warszawskim. Matka po wojnie pracowała m.in. w Ministerstwie Kultury i Sztuki, zmarła w 1954 roku, po jej śmierci 9-letnią Zofią zaopiekował się stryj. W 1967 roku Zofia Niewiadomska ukończyła studia na wydziale chemii (specjalizacja: jądrowa inżynieria chemiczna) i rozpoczęła pracę w Centralnym Biurze Naukowo-Badawczym i Produkcyjnym w Warszawie. W latach 1970-72 pracowała w Biurze Projektów „Pewa” (ZPP PEWA), a potem do 1989 roku w Fabryce Półprzewodników „Tewa”. Od 1989 roku przez czternaście lat prowadziła z pomocą męża przedsiębiorstwo uprawy sadzonek kwiatowych. Obecnie na emeryturze. W 1967 roku Zofia Niewiadomska wyszła za mąż za Jerzego Niewiadomskiego, małżeństwo przetrwało dziesięć lat. W 1997 roku poślubiła Janusza Żaka (zm. 2021). Ma syna Janusza (ur. 1982) i wnuka Jakuba (ur. 2003).
more...
less
[00:00:12] Obyczajowość kadry w przedszkolu nr 2: „badanie” ginekologiczne – sprawdzanie dziewictwa. Wspomnienia szkolne: w klasie maturalnej wezwanie do zachowania czystości „dla przyszłego małżonka”, homoseksualizm postrzegany jako „zabawny”, koledzy geje, samobójstwo 11-letniego chłopca, kolega z kasy potrącony śmiertelnie przez furmankę, oglądanie zwłok w kostnicy, ordynarna koleżanka. Kina na Pradze Północ Mewa i Albatros, bilet uczniowski za 1,8 zł, milicjant mocno pobity przez kolegę pod kinem – kara dożywocia. [+]
[00:06:29] Po 1956 r. lekcje religii w szkole podstawowej, ksiądz obłapujący boh. na przerwach w szkole. Kazanie zastraszające zaczerpnięte z pomocnika dla księży ujawnionego w piśmie „Nie” Urbana.
[00:08:04] Dostępność kultury w czasach PRL: możliwość zakupu tańszych biletów do teatru w gmachu głównym Politechniki Warszawskiej. Bale studenckie w przystępnych cenach. Pierwsze praktyki studenckie w Zakładach Chemicznych „Oświęcim”, normy pracy „za Niemca” i w latach 60.
[00:10:29] Przynależność do ZSP (Zrzeszenie Studentów Polskich), dorabianie jako wychowawczyni na koloniach letnich. Życie towarzyskie, pielęgnowanie bezpośrednich relacji międzyludzkich, turystyka grupowa.
[00:13:14] Odkrycie prasy podczas pierwszych praktyk studenckich: „Przekrój”, „Polityka” (2 zł), stare wydania przetrzymywane przez męża w tapczanie. Praktyka w Instytucie Badań Jądrowych, specjalizacja: jądrowa inżynieria chemiczna. Wojna izraelsko-arabska, zebrania partyjne: trudność z potępieniem Izraela za agresję.
[00:16:03] Nakaz pracy w Centralnym Biurze Naukowo-Badawczym i Produkcyjnym w październiku 1967, samodzielna nauka języka angielskiego. Zarobki na stażu 1800 zł, po stażu 2400 zł. Kolejna praca w biurze elektronicznym PEWA. Plany zakupu licencji francuskiej na tranzystory, naciski Rosjan na zakup radzieckiej licencji.
[00:18:57] Przejście do zakładów TEWA, urodzenie syna. Udział w otwartym zebraniu partyjnym. Zwolnienie boh. z pracy w 1989 r.
[00:20:18] Uprawa i sprzedaż kwiatów. Wnuk.
[koniec samodzielnej narracji, początek wywiadu - świadek odpowiada na pytania]
[00:24:55] Śmierć kolegi szkolnego, wizyta uczniów w kostnicy szpitala Przemienienia Pańskiego na Pradze. „Obłapianie” przez księdza jako metoda przymusu.
[00:23:05] Koleżanka mieszkająca w domu dla strażników służby bezpieczeństwa przy ul. Stalowej zbudowanego przez więźniów. „Tajemniczy” budynek UB przy ul. Cyryla i Metodego, krytyczny stosunek ciotki Marii Sawickiej Nesterow (1898-1952) do ustroju komunistycznego, nienawiść do „moskali”. Choroba ciotki.
[00:26:39] Śmierć mamy podczas porodu w 1954 r., romans z żonatym mężczyzną. Niechęć boh. do Krystyny Hochfeld, proces w sądzie rodzinnym – zaadoptowanie boh. przez stryja. Okazjonalne wspieranie boh. przez Hochfeldową.
[00:30:21] Grób rodzinny na Bródnie. Rzadkie kontakty z przyrodnią siostrą wychowywaną przez jej ojca. Stryj Eugeniusz Sawicki, polonista.
[00:33:54] Praca zarobkowa mamy (m.in. Centralny Urząd Planowania), nieumiejętność zadbania o własne sprawy. Pomoc Topińskich z PPS przy naprawie domu, sprzedaż domu przy ul. Stalowej 11 pod koniec lat 40., utrata pieniędzy przez matkę.
[00:37:19] Po zjednoczeniu PPS [z PPR] przynależność matki do PZPR. Fajerwerki po kongresie zjednoczeniowym w 1948 r. Koleżanka mamy [Zofia] Rybicka, żona ministra sprawiedliwości. Letnisko z ciotką, palenie ogniska na Św. Jana na brzegu Świdra, wielodzietna rodzina Zakrzewskich, podarowanie sukienek koleżance Dorocie. [+]
[00:40:40] Bielizna z przerobionych przez krawcową kalesonów dziadka. Losy mieszkania przy Stalowej, współlokatorzy: „dziadek” Axentowicz [Aksentowicz], stryj z żoną. Wykup mieszkania od państwa przez stryja, przepadek rodzinnego majątku.
[00:44:52] Po urodzeniu boh. Rosjanie na Pradze. Prywatna szkoła mamy przy ul. Konopackiej, poglądy socjalistyczne, niesnaski z dziadkiem.
more...
less