Hanna Zofia Etemadi z d. Polanowska (ur. 1936, Lublin) – jej ojciec, Leon Pokrywka, ukończył studia prawnicze na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i ekonomię polityczną na Uniwersytecie we Lwowie. Matka, Zofia z domu Krzyżanowska, ukończyła prawo na KUL-u. Podczas okupacji rodzice byli zaangażowani w działalność konspiracyjną, ojciec działał w partyzantce związanej z ruchem chłopskim, matka ratowała dzieci wywożone z Zamojszczyzny. Po wojnie Hanna Etemadi mieszkała z rodziną w Łodzi i uczęszczała do prywatnej szkoły podstawowej panny Wesołkówny. W 1949 r. rodzina przeprowadziła się do Warszawy. Po ukończeniu liceum im. Słowackiego pani Hanna studiowała na Wydziale Polonistyki, pisując felietony teatralne dla „Przeglądu Kulturalnego” i „Kultury”. W 1963 r. rozpoczęła pracę w telewizji. Współpracowała, m.in. z Jerzym Gruzą. Współtworzyła pierwszy w telewizji magazyn dla kobiet „Nie tylko dla pań” oraz magazyn „Na półkach księgarskich”. Prowadziła audycje „Czas rodzin” oraz „Dom i my”. Jest autorką wielu filmów dokumentalnych dotyczących historii XX wieku, m.in. „Tryptyku zamojskiego”. W 2015 r. została odznaczona Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
more...
less
[00:00:01] Autoprezentacja boh. pochodzącej z mieszkającej koło Tomaszowa Lubelskiego rodziny Pokrywków. Ojciec studiował na KUL-u i Uniwersytecie Lwowskim – odnalezienie w archiwum KUL akt ojca i matki. Rodzice studiowali prawo w Lublinie. Matka pochodziła z rodziny Krzyżanowskich. Studenckie życie rodziców, którzy znali w tych czasach ks. Stefana Wyszyńskiego.
[00:04:05] Boh. wychowywała babcia Stanisława Krzyżanowska. Po wkroczeniu Niemców do Lublina rodzina musiała się przeprowadzić z domu w Alei Piłsudskiego na ulicę Dolną Panny Marii 20. Za ścianą mieszkania była restauracja dla niemieckich żołnierzy. Podczas zamachu na lokal zginęli Polacy – wystawienie trumien. Kura wisząca na krzyżu nad rzeką. [+]
[00:10:59] Ojciec podczas okupacji przebywał w lasach na Zamojszczyźnie. Matka, razem z Ireną Skarżyńską i Wiktorią Machlową, brała udział w ratowaniu dzieci wywożonych z Zamojszczyzny. Kobiety przekupywały niemieckich strażników i zabierały dzieci z wagonów. Stan zdrowia ratowanych dzieci. [+]
[00:17:26] Mama wysyłała paczki majorowi Puchalskiemu, który był więźniem obozu jenieckiego. Major narysował ze zdjęć portrety boh. i jej mamy. Podczas okupacji mama robiła modne kapelusze, które kupowali także niemieccy oficerowie. W pracowni kapeluszy odbywały się konspiracyjne spotkania. Rola pułkownika Abwehry Rosenbergera.
[00:22:46] Wspomnienie lokatora Zbyszka oraz żydowskiej rodziny: Julii i Jerzego i ich syna Bogdanka, który nie wychodził na dwór. Julia pracowała w pracowni kapeluszy.
[00:26:36] Po wojnie rodzina boh. wyprowadziła się do Łodzi, gdzie matka otworzyła pracownię kapeluszy, przez jakiś czas pracowała w niej Julia.
[00:28:08] U podnóża lubelskiego Zamku było targowisko, na którym handlowali także ludzie z wyższym wykształceniem. Ciotka, nauczycielka, miała stragan z drobiem.
[00:29:15] Egzekucje w Lublinie na Czechowie i Rurach Jezuickich, gdzie miała dom babcia. Boh. jako dziecko nic o nich nie wiedziała.
[00:30:43] Po wojnie matka została aresztowana i przebywała w więzieniu na Zamku w Lublinie – zmiana zachowania po wyjściu z więzienia, zniszczenie fotografii z Wyszyńskim oraz poszukiwaną przez UB ciotką Zofią Kramarz. [+]
[00:33:11] Po wojnie ojciec był dyrektorem departamentu w Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych rządu Mikołajczyka [Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej]. Po ucieczce Mikołajczyka ojciec ukrywał się w lasach na Zamojszczyźnie. Matka nie miała prawa do wykonywania zawodu, więc robiła kapelusze. Po przeprowadzce z Łodzi do Warszawy pracowała na SGGW jako radca prawny, potem była adwokatem. W latach 50. rodzina zmieniła nazwisko z Pokrywka na Polanowscy. W dzieciństwie boh. rzadko widywała ojca – w domu nie mówiono o działalności konspiracyjnej rodziców.
[00:38:23] Wspomnienie „Tryptyku zamojskiego”. Powojenne losy ojca, który współpracował z PKWN, potem ukrywał się w lasach na Zamojszczyźnie. Ojciec był działaczem ruchu ludowego, znał Cyrankiewicza z Wołyńskiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii. Matka napisała do Cyrankiewicza pismo z prośbą o przywrócenie ojca do zawodu.
[00:42:46] W 1946 r. urodził się brat, relacje boh. z rodziną, jej doświadczenia czasu wojny. Wspomnienie kuzyna, który został wywieziony na roboty i zaginął.
[00:45:35] Rodzina przeprowadziła się do Warszawy w 1948 r. Narady rządowe odbywały się w budynku obecnego teatru „Roma”. Sąsiedni bank zamieniono na hotel dla urzędników. Rodzina zamieszkała przy ul. Filtrowej, gdzie matka remontowała jedno z mieszkań. Powody, dla których boh. wychowywała babcia. Handel podczas okupacji, partyzantka w okolicznych lasach.
[00:48:55] Stryj Józef, mieszkający koło Tomaszowa, ukrywał Żydów. Żydowskiemu chłopcu Srulkowi zmienił imię na Janusz – chłopak został zastrzelony przez granatowego policjanta. [+]
[00:50:16] Podczas pacyfikacji Dzierążni [28-29 stycznia 1943] Niemcy zabili babkę i stryja. Historia rodziny była impulsem do nakręcenia „Tryptyku zamojskiego”, w którym mówią świadkowie wydarzeń. Postać Juliana Grudnia. Historia przekazania sztandaru „Wachlarza” przez Zofię Zielińską [Ewa Maria Zielińska] szkole Joanny Białobrzeskiej na warszawskiej Pradze.
more...
less
The library of the Pilecki Institute
ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa
Monday to Friday, 9:00 - 15:00
(+48) 22 182 24 75
The library of the Berlin branch of the Pilecki Institute
Pariser Platz 4a, 00-123 Berlin
Pon. - Pt. 10:30 - 17:30
(+49) 30 275 78 955
This page uses 'cookies'. More information
Ever since it was established, the Witold Pilecki Institute of Solidarity and Valor has been collecting and sharing documents that present the multiple historical facets of the last century. Many of them were previously split up, lost, or forgotten. Some were held in archives on other continents. To facilitate research, we have created an innovative digital archive that enables easy access to the source material. We are striving to gather as many archives as possible in one place. As a result, it takes little more than a few clicks to learn about the history of Poland and its citizens in the 20th century.
The Institute’s website contains a description of the collections available in the reading room as well as the necessary information to plan a visit. The documents themselves are only available in the Institute’s reading room, a public space where material is available free of charge to researchers and anyone interested in the topics collected there. The reading room also offers a friendly environment for quiet work.
The materials are obtained from institutions, public archives, both domestic and international social organizations, as well as from private individuals. The collections are constantly being expanded. A full-text search engine that searches both the content of the documents and their metadata allows the user to reach the desired source with ease. Another way to navigate the accumulated resources is to search according to the archival institutions from which they originate and which contain hierarchically arranged fonds and files.
Most of the archival materials are in open access on computers in the reading room. Some of our collections, e.g. from the Bundesarchiv, are subject to the restrictions on availability resulting from agreements between the Institute and the institutions which transfer them. An appropriate declaration must be signed upon arrival at the reading room in order to gain immediate access to these documents.
Before your visit, we recommend familiarizing yourself with the scope and structure of our archival, library and audio-visual resources, as well as with the regulations for visiting and using the collections.
All those wishing to access our collections are invited to the Pilecki Institute at ul. Stawki 2 in Warsaw. The reading room is open from 9–15, Monday to Friday. An appointment must be made in advance by emailing czytelnia@instytutpileckiego.pl or calling (+48) 22 182 24 75.
Please read the privacy policy. Using the website is a declaration of an acceptance of its terms.