Maryniak Ludwik
Ludwik Maryniak (ur. 1924, Piotrówka) został podczas wojny przymusowo wcielony do Wehrmachtu, służył w Norwegii i Francji. W 1944 roku zdezerterował i przedostał się do aliantów, gdzie wstąpił do I Dywizji Pancernej. Po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii.
[00:00:02] Autoprezentacja boh. Ojciec z wujem rozmawiali o wojnie, grając w karty. Autostrada z Niemiec do Prus Wschodnich. Wybuch wojny - główną trasą od Rychtala w kierunku Kępna przez cały dzień przejeżdżały samochody wojskowe i niemieckie pojazdy. Pierwszy opór polski w Kępnie. Ludzie pochowani bezpośrednio przy drodze.
[00:03:50] Starszy brat Alojzy przyjechał do domu z Katowic, założył zakład krawiecki, boh. mu pomagał. Pomocnik Franciszek Stasiowski. Niedostatki zaopatrzenia. Rodziny niemieckie, ewangelickie w Piotrówce: Karol Trąbka, rodzina Feja, w domach mówili po niemiecku.
[00:05:44] Gdy zaczęła się wojna, ojciec przekazał urząd sołtysa Karolowi Trąbce. Obowiązkowy język niemiecki. Ojciec był przeciwny podpisaniu folkslisty – podpisał sąsiad.
[00:09:14] Starszy brat wychodził na kilka dni, ojciec był przeciwny partyzantce. Trzech donosicieli w Piotrówce.
[01:10:43] W Święto Trzech Króli 1943 trzej bracia: Alojzy, Kazimierz i boh. dostali rozkaz stawienia się na dworcu w Kępnie, skąd wyjechali do Olsztyna (Allenstein). Wcielenie do Wehrmachtu, ćwiczenia rekrutów. Pod koniec szkolenia przyjechał ojciec, kolacja w hotelu – sałatka ziemniaczana.
[00:14:40] Po szkoleniu przerzuceni do Norwegii, służba nad morzem w punktach obserwacyjnych przez półtora roku. Lądowanie Amerykanów we Francji w czerwcu [1944 r.] – przypłynięcie okrętem do Zakurzewa koło Grudziądza. Zakwaterowanie w stodołach, przeszkolenie z piechoty do ciężkich moździerzy. Jeden moździerz obsługiwany razem ze Stefanem Grabickim. Uratowani od śmierci dzięki przerwie na obiad – moździerz rozerwany na kawałki. [+]
[00:17:26] Przejście do pierwszej linii walki z Amerykanami. Dezercja ze Stefanem Grabickim do armii amerykańskiej. Spotkanie z czarnoskórym żołnierzem, wyposażenie Amerykanów. Powtarzanie „Je suis Polonais” – pomoc od Polaka, porucznika Paska z amerykańskiej armii pochodzącego z Wielkopolski.
[00:22:22] Odwiezienie do obozowiska Polaków w błękitnych mundurach we Francji. W niemieckim wojsku boh. otrzymał stopień starszego strzelca, był dowódcą drużyny. [+]
[00:24:55] Pobyt w wojsku polskim w Szkocji, brat Alojzy służył u gen. Andersa we Włoszech, przejechał do obozu w Reading. Z obawy przed odkryciem przez Niemców, że zdezerterował z Wehrmachtu, zmienił nazwisko na „Stefan Musiał”.
[00:26:50] W Olsztynie intensywne szkolenie rekruckie, służba wojskowa w Norwegii, „potworne uczucie w armii niemieckiej”, 15-minutowa gimnastyka poranna. Wolne w niedziele. W Wehrmachcie służyło wielu Polaków, zakaz mówienia po polsku.
[00:31:25] Piosenka śpiewana przez żołnierzy niemieckich: Denn heute [gehört zu] uns Deutschland/Und morgen die ganze Welt. Przebieg służby wojskowej. Przepłynięcie okrętem z Norwegii do Zakrau\Zakurzewa koło Grudziądza. Lądowanie Amerykanów we Francji (Cherbourg). Trudy walki frontowej, pomysł dezercji do Amerykanów. Porucznik Pasek z Ostrowa Wielkopolskiego.
[00:36:45] Rola ciężkiego moździerza na linii frontu – wymagał ciągnika na szerokiej gasiennicy. Odwiezienie do „obozu polskich uciekinierów” we Francji. Droga łodzią do Dover w nocy. Powitanie porzez kobiety w mundurach, przejazd pociągiem do Szkocji.
[00:39:56] Patriotyczna przemowa oficera. Zakwaterowanie w obozie, wyrzucenie niemieckiegio munduru, kąpiel, czysta biała bielizna, przydział: I dywizja pancerna.
[00:43:54] Wykład polskiego majora, odśpiewanie hymnu Polski. Początek nowego myślenia, spokój, nadzieja. Szkolenie wojskowe w Szkocji. I dywizja pancerna gen. Maczka.
[00:46:50] Pobyt do końca wojny w Szkocji, starszy brat w Reading koło Londynu. Korespondencja z ojcem, spotkanie z bratem Alojzym w Londynie, darmowy bilet kolejowy. „Stefan Musiał”.
[00:50:41] Lądowanie Amerykanów między Cherbourg a Le Havre (Hawr), głośno śpiewali i krzyczeli. Po przeszkoleniu koło Grudziądza przejazd na front we Francji. Rana na nodze od odłamka, przykryte ciała poległych, widać było tylko buty. Trudne wspomnienia frontowe.
[00:56:14] Po demobilizacji kolega Stefan Grabicki wyjechał do rodziny we Francji. Decyzja o pozostaniu w Wielkiej Brytanii, bo w Polsce „rządzi Rosja”. Radość po wylądowaniu aliantów w Normandii. Pogłoski o wybuchu powstania warszawskiego. Zakończenie wojny – wielka radość. Niepewność dalszych losów – jeden z żołnierzy zdecydował się wyjechać do Polski. Liczna emigracja żołnierzy do Kanady.
[01:02:38] Decyzja o pozostaniu w Wielkiej Brytanii, dobre traktowanie przez Anglików. Decyzja władz o zakazie prześladowania cudzoziemców za używanie rodzimego języka. Defilada zwycięstwa bez Polaków. Niezrozumiały moment w czasie powołania do Wehrmachtu – koszary Fryderyka Wielkiego w Olsztynie. Bezradność wobec przymusu mobilizacji.
[01:06:48] W leśniczówce koło Piotrówki leśniczy Karol Pocha z żoną przechowywali partyzantów, nalot gestapo, zabranie małżeństwa Pochów – ślad po nich zaginął. Kapliczka-pomnik żołnierzy podziemia przy Łęce Opatowskiej. Spotkanie z córką Konrada Kalisza.
[01:11:30] Zabawy na polanie przy leśniczówce „Wesoła”.
[01:14:00] Kolega z jednostki rekruckiej Edward Napierała. Po szkoleniu – przejazd na front do Francji. Przebieg walk na froncie. Granat przeciwczołgowy. [+]
[01:17:45] Dezercja do Amerykanów.
[01:19:17] Po wyjeździe synów do Wehrmachtu mama modliła się i płakała. Rodzice przeżyli wojnę na wsi. Po wojnie ostrzeżenia, że Polską rzadzą Rosjanie. Spotkanie z rodzicami i starszym bratem Alojzym w Anglii, mama nie chciała wyjeżdżać na stałe z Polski. Po śmierci mamy pobyty ojca w Anglii, zgubienie w metrze. Sklep braci w dzielnicy Bayswater w Londynie, zagubienie się ojca w drodze do Ealing.
more...
less