Oślizło Stanisław
Stanisław Oślizło (ur. 1937, Jedłownik), były piłkarz i trener, znany z występów w Górniku Zabrze i reprezentacji Polski. Miał dwójkę starszego rodzeństwa: Helenę (ur. 1928) i Alfonsa (ur. 1933). Rodzina prowadziła duże gospodarstwo rolne (25 ha) we wsi Jedłownik, włączonej w 1941 r. w granice Wodzisławia Śląskiego. Tuż po wojnie ojciec p. Stanisława został skazany za „antypaństwową działalność” – początkowo na dożywocie, potem wyrok zmniejszono do 25 lat, po 7 latach został zwolniony z zakładu karnego w Strzelcach Opolskich. Stanisław Oślizło zdał maturę w 1955 r. w LO w Wodzisławiu Śląskim. Był wszechstronnie uzdolniony sportowo, trenował piłkę nożną, siatkówkę i lekkoatletykę, uczył się także gry na fortepianie. Ostatecznie postawił na piłkę nożną i został zawodnikiem Kolejarza Wodzisław Śląski (obecnie Odra). Jesienią 1955 r. rozpoczął studia w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Katowicach i przeszedł do Kolejarza Katowice. Po kilku miesiącach zrezygnował ze studiów i został zawodnikiem Górnika Radlin, w którym grał w latach 1956-1959 i zadebiutował w ekstraklasie. Kolejnym klubem był Górnik Zabrze (1960-1972), z którym odnosił największe sukcesy. W 1961 r. zadebiutował w reprezentacji Polski, dla której rozegrał łącznie 57 spotkań i zdobył jedną bramkę. Z Górnikiem Zabrze ośmiokrotnie zdobywał mistrzostwo Polski i sześciokrotnie Puchar Polski, był także finalistą nieistniejącego już Pucharu Zdobywców Pucharów (1970, porażka w finale 1:2 z Manchesterem City). Po zakończeniu kariery piłkarza w 1972 r. pracował jako przedstawiciel handlowy firmy sprzedającej kopalniom pompy wysokociśnieniowe (dyrektorem firmy był obywatel RFN Erwin Gedler). Następnie został specjalistą BHP w Kopalni Węgla Kamiennego „Szczygłowice”, w której podczas gry w Górniku Zabrze figurował na liście płac. Po kilku miesiącach uległ wypadkowi samochodowemu
po dojściu do zdrowia został trenerem II-ligowej Sparty Zabrze, przenosząc się jednocześnie do KWK „Pstrowski”. Jako szkoleniowiec prowadził jeszcze m.in. GKS Katowice, Odrę Wodzisław Śląski, Piasta Gliwice, Carbo-Gliwice i Górnika Zabrze – nie udało mu się jednak odnieść podobnych sukcesów jak w roli piłkarza. Obecnie pełni funkcję doradcy zarządu w Górniku Zabrze. Od 2014 r. jest członkiem Klubu Wybitnego Reprezentanta. Żonaty z Teresą (Helgą) Szczepańską (1959 r.), mają trzy córki: Mirellę, Lucynę i Joannę.
more...
less
[00:00:10] Ur. 1937 r. w Wodzisławiu Śląskim. Wciąż zatrudniony w Górniku Zabrze jako doradca zarządu. Rodzice byli rolnikami, ojciec miał ponad 20 ha ziemi, uznany za „kułaka”, boh. gnębiony w liceum. W czasie nauki w liceum w Wodzisławiu rozpoczęcie treningów piłkarskich w klubie Kolejarz Wodzisław (dziś Odra Wodzisław). Treningi gimnastyki, trenerzy Gaca, pierwsze sukcesy.
[00:03:50] Atletyczna budowa, praca na roli, treningi siatkarskie, postępy w piłce nożnej – skoczność, strzały główką. Dom rodzinny na wsi, budynki gospodarcze, stodoła. W 1939-41 stacjonowanie Niemców, samochody w garażu na podwórku.
[00:06:51] Początek ofensywy radzieckiej, zabranie koni i samochodów, szaber radzieckich żołnierzy (porcelanowa zastawa, rower). Podkradzenie noża kucharzowi radzieckiemu. Zapasy w piwnicy, Rosjanin chciał zgwałcić służącą, ojciec z bratem ją uratowali.
[00:10:44] Powojenne problemy w gospodarstwie, pomoc sąsiadom. Niemcy zachowywali się porządnie. Represje po wojnie: ojciec krytykował nowe stosunki własnościowe, donosy, nachodzenie nocami przez milicję i służbę bezpieczeństwa, zastrzelenie psów. Wyrok dla ojca: kara śmierci, po amnestii zmieniony na dożywocie. Praca w kamieniołomie w Strzelcach Opolskich przez 8 lat. Nękanie przez dyrektora w liceum, matura, zmuszanie do pracy w wakacje.
[00:14:58] Kłopoty matki, opłacanie adwokatów, wyjście ojca z więzienia. Pomoc dzieci i sąsiadów. W szkole podstawowej: wyjazd na widzenie z ojcem w więzieniu, rozmowa z ojcem.
[00:17:14] Nauka w szkole podstawowej. Namówienie przez proboszcza Kasperczyka z Jedłownika na pójście do liceum w Wodzisławiu. Służba ministrancka. Poznanie przyszłej żony. Budowa kościoła w Turzy Śląskiej pw. Matki Boskiej Fatimskiej. Portrety propagandowe przywódców komunizmu.
[00:21:29] Decyzja o trenowaniu futbolu w Kolejarzu Wodzisław – namowa kolegów, oszukiwanie rodziców. Mecz towarzyski reprezentacji Śląska z Kolejarzem (3:1), powołanie do reprezentacji Śląska, następnie przez trenera Górskiego do reprezentacji Polski juniorów.
[00:23:39] Wyjazd na turniej UEFA juniorów n Węgry, po maturze egzaminy na Akademię Ekonomiczną w Katowicach – porzucenie studiów, poświęcenie się piłce nożnej (Kolejarz Katowice).
[00:25:05] Przejście do Górnika Radlin (mistrz Polski w 1951 r.), przyszła żona była kibicką. Losy Górnika Radlin, „drużyna-bumerang” między I a II ligą
przeniesienie do Górnika Zabrze. Prezes Wrona z DOKP (Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych) w Katowicach, przejazdy I klasą.
[00:28:31] Trener Kazimier Górski prowadził reprezentację Polski juniorów, potem młodzieżową. Debiut boh. w reprezentacji seniorów – trener Foryś. Górski osiągał sukcesy z reprezentacją seniorów w latach 70. Górski zrezygnował z powołania boh. do reprezentacji w momencie, kiedy boh. osiągał największe sukcesy. Boh. nie zagrał w mistrzostwach Europy ani świata.
[00:31:41] Wyjazd do Budapesztu, pierwszy zagraniczny, wielkie przeżycie patriotyczne. Wyjazd do Austrii z Górnikiem Radlin (Leoben), propozycja kontraktu dla DSV Leoben. [+]
[00:35:00] Zmienna pozycja Górnika Radlin w lidze. Zawodnik Ignacy Dybała vs Paulo Dybala z Juventusu Turyn.
[00:38:20] W Kolejarzu Wodzisław boh. grał jako prawoskrzydłowy, potem na obronie (stoper), powołanie do reprezentacji Śląska. W 1959 r. wypożyczenie do Górnika Zabrze na mecze towarzyskie w Holandii, Belgii i Francji na pozycji prawego obrońcy, jako następca Franosza. Ostatecznie trener Augustyn Dziwisz wystawił boh. w środku obrony Górnika Zabrze zamiast Floreńskiego.
[00:42:56] Przyjęcie w Górniku Radlin – był „swój”. Jankowski, Olejnik, Wiśniowski przyjeżdżali z Katowic, traktowano ich gorzej. Słabnięcie Radlina na rzecz Zabrza, odejście bardzo dobrych zawodników: Wiśniowskiego, Olejnika i Jankowskiego oraz trenera Dziwisza do Zabrza. Do Radlina przyszli Kubocz, Kokot, Stawowy, Budziński. Pierwsze tytuły dla Górnika Zabrze (GZ) w 1957 i 1959 r.
[00:44:58] Trudne początki, wysokie wymagania – najniżej w karierze 3. miejsce w Polsce w 1960 r. Potem było coraz lepiej. Egzamin piłkarski sprawnościowy, techniczny. Przydomek „Golem” w szkole, niepobity dotychczas rekord szkoły w skoku w dal (6,01 m). Obóz sportowy w Cieszynie – konkurencje lekkoatletyczne. Decyzja o postawieniu na piłkę nożną. [+]
[00:51:30] Starszy o 3 lata brat lepiej grał w piłkę nożną, ale wybrał studia politechniczne.
[00:53:22] Treningi w Górniku Zabrze: na bocznych boiskach (żwirowym i trocinowym), słabe warunki, na boisku nierówne kępy trawy. Trudne warunki mieszkaniowe: boh. otrzymał mieszkania na 3 piętrze opalane węglem, żona wciągała wózek po schodach, brak ciepłej wody. Nowe, większe mieszkanie po dwóch latach. Ślub w 1959 r.
[00:58:30] Żona Teresa, przezwisko Hela. Urodziła się jako Helga w Zabrzu, kiedy nazywało się Hindenburg i należało do Niemiec. Buty do gry dla kadrowicza: raz w roku profesjonalne buty Adidasa, pozostali używali butów kolarskich, klubowy szewc przybijał do nich skórzane korki. Na co dzień – materiałowe korko-trampki z Bydgoszczy. Piłki: w Radlinie używano jeszcze skórzanych, szytych piłek. Japońskie buty Lukasa Podolskiego.
[01:04:03] Zatrudnienie w klubie na kontraktach górniczych – oddelegowanie z kopalni do pracy w klubie. W 1960 r. boh. pracował jeszcze w kopalni. Niektórzy dyrektorzy nie byli z tego zadowoleni. Minister Mitręga kibicował Górnikowi Zabrze. Obecne kontrakty piłkarzy.
[01:08:22] 12 lat nieprzerwanej gry w Górniku Zabrze. Propozycja transferu dla Włodzimierza Lubańskiego do Realu Madryt za 1 mln dolarów – odmowa Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i PZPN. Wyjechał dopiero po 30 roku życia. Przyjaźń z Lubańskim, jego benefis na 75 urodziny w Brukseli. Boh. wprowadzał go do Górnika Zabrze.
[01:11:32] Wspólny pokój z Lubańskim w hotelu podczas wyjazdu do Stanów Zjednoczonych. W 1963 r. boh. został kapitanem Górnika Zabrze, zła opinia o zawodnikach klubu. Ernest Pohl nie stronił od alkoholu, lubił świętować zwycięstwa, ale był wspaniałym zawodnikiem. „Zapach Śląska”.
[01:16:40] Zjazdy na dół kopalni. Powołanie do służby wojskowej we Wrocławiu, komisja wojskowa, interwencja klubu, odrabianie wojska w kopalni. Opis pracy jako mierniczy górniczy, śledzony przez żołnierza w markowni kopalni Marcel w Radlinie. Popołudniami treningi.
[01:22:22] Pierwszy sezon mistrzowski w Górniku Zabrze – wielkie przeżycie. Powołanie do kadry seniorów. Tylko trzech zawodników (Franosz, Kowalski i Fojcik) było rodowitymi Ślązakami. Kursy językowe w klubie.
[01:27:33] Debiut w I reprezentacji Polski, wielki stres, mecz z ZSRR, mistrzem Europy, wielkie gwiazdy (bramkarz Lew Jaszyn, Slava Metreveli, Walentin Iwanow
Walery Łobanowski). Moment powołania na mecz. Zwycięstwo 1:0, bramka Pohla z karnego. Gratulacje Romana Korynta. Stosunek do Rosjan. [+]
[01:32:00] Kazimierz Polok grał na skrzydle, strategia trenera Forysia, przebieg meczu z ZSRR. Technika Łobanowskiego. Metoda motywacji zawodników.
[01:35:54] Pierwszy mecz z cyklu Pucharu Polski z Naprzodem Rydłutowy (III liga). Przebieg meczu, dogrywka, wygrana ostatnim rzutem karnym – zdobycie Pucharu Polski.
[01:39:18] Finał pucharu z drużyną Czarni Żagań, wygrana 4:3, po dwóch dniach wygrana z Pogonią Szczecin – Mistrzostwo Polski. Pierwszy mecz w Pucharze Europy z mistrzem Anglii Tottenham Hotspur na Stadionie Śląskim w Zabrzu, 1961 r. Brutalni Anglicy, pierwsza połowa 3:0 dla Górnika, brutalny przebieg meczu, kontuzjowanie Polaków (Kowalski, Musiałek). Wtedy nie można było zmieniać kontuzjowanych zawodników. [+]
[01:44:16] Wspólna kolacja po meczu (4:2 dla Górnika), za tydzień porażka w Londynie 8:1 (bramka Pohla), fatalne warunki dla Polaków: rozgrzewka w Hyde Parku zamiast w klubie, deszcz w czasie meczu, celowe polewanie boiska, zagrania nie fair, odgrażanie się, faule. W kolejnych meczach na Zachodzie brakowało szczęścia i rutyny.
[01:51:07] Rywalizacja z Manchesterem City w Pucharze Europy, spotkania z Polonią. Chamstwo i brutalność Anglików. W przerwie meczu nie można było wejść do szatni, zimno, brak ciepłego napoju. Anglicy i Niemcy byli doskonale przygotowani fizycznie.
[01:56:07] Poczucie niższości wobec klubów zachodnich. Brak motywacji finansowej reprezentantów Polski. Rozmowa z prezesem Wyrą o premii za zwycięstwo w Pucharze Europy w Wiedniu. [++] Rozprzężenie piłkarzy, zarzuty prasy. Nowy trener Matyas zamiast Kalocsaya – jedna z przyczyn porażki w Wiedniu – żal do kierownictwa klubu.
[02:03:09] Przebieg meczu z Manchesterem na Praterze, bramka boh. Wspominki z Janem Banasiem i Lubańskim, „bramki, które nie powinny paść”.
[02:06:10] Trójmecz z AC Roma, losowanie, trudny przeciwnik. Pierwszy mecz w Rzymie, rewanż na Stadionie Śląskim. Zaskoczenie pięknym stadionem, dobre warunki. Przebieg meczu, gol Banasia, wynik 1:1, rewanż w Chorzowie [+]. Taktyka catenaccio, przewaga zabrzan, akcja obrońcy Jerzego Gorgonia, gol Lubańskiego z karnego w 90. minucie, remis 1:1, 2:2 po dogrywce. Bramkarz Hubert Kostka. [+]
[02:15:00] Decyzja o trzecim meczu z Romą w Strasburgu [+]. Zagrywki nie fair Włochów, zatrzymanie autokaru, przewożenie na stadion przez kibiców, zgaszenie światła na stadionie. Kolejny remis, losowanie wyniku żetonem – wygrana Górnika, euforia Jana Ciszewskiego. Wyjaśnianie kłopotów z autokarem, trener Herrera.
more...
less